WYDAWCA: STOWARZYSZENIE WILLA DECJUSZA & INSTYTUT KULTURY WILLA DECJUSZA
AAA
PL DE UA
Gesty sprzeciwu

Bartleby swoim „I would prefer not to” kwitował polecenia szefa i prośby kolegów. Ta prosta fraza jest formułą sprzeciwu. Sprzeciwu wyrażonego w najmniej agresywnej formie, ale i takiego, który nie może być odrzucony, bo nie opiera się na alternatywie tak-nie. To cichy bunt przeciw każdemu rodzajowi opresji, politycznym instytucjom, normom i modom. Odmowa uwewnętrznienia tego, czy karmi nas społeczeństwo i kultura. 

Antologia „Wolałbym nie” stanowi próbę przyjrzenia się gestom sprzeciwu w polskiej literaturze tworzonej przez pisarzy urodzonych w latach 70. i 80. Jest – jak twierdzą wydawcy – owocem wyzwania, jakie rzucili autorom, a które miało polegać na pracy z nowelą Melville’a, jej afirmacji bądź odrzuceniu, dodaniu własnych tematów, odrzuceniu lub zignorowaniu (które paradoksalnie wpisuje się w ideę projektu). Powstał zbiór opowiadań, nieraz słabszych, nieraz świetnych („Wszystko zależy od pani” Sylwii Chutnik, „Omega” Łukasza Orbitowskiego), o świecie korporacji prawniczych i galerii handlowych, pisarskich mitów, społecznego nakazu piękna czy rodzinnej opresji. Na dialog z Bartleby’m zdecydowali się najgłośniejsi pisarze prozy, oprócz wymienionych, Jacek Dehnel, Marta Dzido, Jerzy Franczak, Sławomir Shuty, Bartosz Żurawiecki. 

I dlatego antologia może być niezłym przewodnikiem po literaturze tzw. roczników siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Czy jednak – a taka była przecież idea projektu – teksty nawiązują do opowiadania Melville’a? Założenia wydawców były na tyle rozmyte, że nie sposób odpowiedzieć na to pytanie. Co więcej, niektóre fragmenty („Fotoplastykon” Dehnela) funkcjonowały już wcześniej, jako odrębny tekst. „Wolałbym nie” jest więc antologią pokoleniową, ale udowadnia jednocześnie, że sam Bartleby znów wymknął się tym, którzy chcieliby go w jakikolwiek sposób zawłaszczyć.

Do góry
Drukuj
Mail

Olszewska Małgorzata [autor]

Małgorzata Olszewska (1976, Polska) – dziennikarka, redaktorka, wolontariuszka i współpracowniczka organizacji pozarządowych. Autorka licznych tekstów o tematyce społecznej i kulturalnej. Publikowała m.in. w „Dzienniku Polskim”, „Życiu Warszawy”, „Tygodniku Powszechnym”, Onet.pl, Interia.pl. Współpracowała jako dziennikarz i redaktor z Fundacją „Znak”, Stowarzyszeniem Interwencji Prawnej, Polską Akcją Humanitarną. Działa społecznie w Stowarzyszeniu Magurycz. Uczestniczka Letniej Szkoły Wyszehradzkiej (2004) i programu ZONA (2005) w Stowarzyszeniu Willa Decjusza. Lubi rozmawiać z ludźmi, dlatego specjalizuje się w wywiadach. Chętnie odwiedza pogranicza, zwłaszcza to polsko-ukraińskie.