Od 2 do 4 września 2011 roku odbywał się w Czerniowcach II Międzynarodowy festiwal poetycki MERIDIAN CZERNOWITZ.
Program festiwalu obejmował czytanie poezji, dyskusje, wykłady, przedstawienia, performance teatralne i muzyczne, prezentacje książek, video-poezję, a także poezję prezentowaną wraz z różnymi stylami muzyki współczesnej.
Uczestnikami festiwalu byli najbardziej interesujący i najpopularniejsi poeci, muzycy i artyści z Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Mołdawii, Ukrainy, Polski, Rumunii, Francji, a także Wielkiej Brytanii. Wśród autorów, jacy brali udział w festiwalowych wydarzeniach znaleźli się między innymi: Niemcy - Michael Augustin, Uljana Wolf; Austria – Robert Schindel, Milena Findeis; Szwajcaria - Ilma Rakusa, Raphael Urweider, Erwin Messmer; Francja - Emmanuel Moses, Izrael - Hagit Grossman; Polska - Bohdan Zadura, Aneta Kamińska; Ukraina - Jurij Andruchowycz, Serhij Żadan, Ihor Pomerancew, Andrij Bondar i inni.
Tego roku program festiwalu wzbogacony był również o literacko-muzyczne i teatralne występy Serhija Żadana z zespołem „Sobaky u kosmosi”, a także Jurija Andruchowycza wraz z zespołem „Karbido”, spektakl Łesia Poderwjanskoho i Oleha Skrypki, a także performance na podstawie tekstów Jimma Morrisona „American prayer”.
I Międzynarodowy festiwal poetycki MERIDIAN CZERNOWITZ 2010, poświęcony postaci Paula Celana, odbywał się podczas pierwszego wrześniowego weekendu minionego roku. Wśród uczestników z Niemiec, Austrii, Szwajcarii i Ukrainy znaleźli się najwybitniejsi poeci współcześni (Julian Schutting, Andreas Saurer, Milena Findeis, Brigitte Oleschinski, Ingeborg Kaiser, Elke Erb, Hendrik Jackson, Gerhard Falkner, Ihor Pomerancew, Natalka Biłocerkiwec, Serhij Żadan, Jurij Andruchowycz), tłumacze (Mark Belorusets, Claudia Dathe, Stefania Ptasznyk, Petro Ryhlo, muzycy i fotografowie. Gościem specjalnym festiwalu była Barbara Wiedemann – wydawca unikalnego dziedzictwa Paula Celana.
Światosław Pomerancew, dyrektor Międzynarodowego festiwalu poetyckiego Meridian Czernowitz:
„Są u nas zasoby artystów, tłumaczy, naukowców, zasoby te należy aktywizować i godnie wpisać w światowy kontekst”.
K.B.: Jaki jest główny cel Międzynarodowego festiwalu poetyckiego Meridian Czernowitz?
Ś.P.: Festiwal posiada dwa główne cele. Pierwszy to cel organizacyjny - przygotowanie i rozwój dialogu kulturowego pomiędzy artystami z Ukrainy i ich kolegami z zagranicy.
Festiwal jest multipoetycki, oznacza to, że właśnie wokół poezji powstały artystyczne światy – wszak Meridian Czernowitz to nie tylko czytanie poezji, dyskusje, prezentacje, ale także wystawy fotopoezji i rzeźb, związanych z poezją, performance teatralne i artystyczne, video-poezja, poezja multiplikacyjna, ska-pank i jazz-rock, elektro-poezja (poezja z muzyką elektro), video-instalacje na zewnątrz budynków, a także wiele innych wydarzeń. Drugi podstawowy cel bardziej można określić jako polityczny – po pierwsze, jest to powrót Czerniowiec na kulturową mapę Europy, jest to przecież miasto z niezwykle bogatą historią literacką, a po drugie, branding Ukrainy jako kraju – wytwórcy wartościowego produktu intelektualnego. Przecież są u nas zasoby artystów, tłumaczy, naukowców, zasoby te należy aktywizować i godnie wpisać w światowy kontekst.
K. B.: Festiwal istnieje od niedawna. Jaka jest jego historia i jakie są perspektywy rozwoju?
Ś.P.: Pierwszy festiwal MERIDIAN CZERNOWITZ 2010 poświęcony był niezwykle ważnej dla Czerniowiec postaci Paula Celana. Wśród jego uczestników z Niemiec, Austrii, Szwajcarii i Ukrainy znaleźli się najbardziej znani współcześni poeci -
Julian Schutting, Andreas Saurer, Milena Findeis, Brigitte Oleschinski, Ingeborg Kaiser, Elke Erb, Hendrik Jackson, Gerhard Falkner, Ihor Pomerancew, Natalka Biłocerkiwec’, Serhij Żadan, Jurij Andruchowycz, a także tłumacze, fotografowie i malarze. W trakcie pierwszego festiwalu zrodziło się wiele pomysłów – tak powstały przede wszystkim projekty wydawnicze. Oprócz almanachów, w których co roku ukazują się utwory uczestników, wydano już po ukraińsku i rosyjsku książkę „Winiarnie” Ihora Pomerancewa, tomy poezji Karteryny Babkiny i Bohdany Matijasz, zbiory poezji z grafikami „Pociąg czasu”, autorkami tej ostatniej są Milena Findeis i Iryna Wikyrczak, które poznały się właśnie na festiwalu. W planach mamy wydanie nowej książki prozatorskiej Jurija Andruchowycza, która ukaże się 11 listopada 2011 roku. Projekty towarzyszące festiwalu - prezentacje, wieczory muzyczno-poetyckie, spotkania – trwały na Ukrainie cały rok. W tym roku wzrosła ilość krajów uczestniczących – mieliśmy zaszczyt gościć u siebie poetów, tłumaczy, artystów i animatorów kultury z Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Polski, Rumunii, Francji…
K.B.: Jakich rezultatów oczekujecie?
Ś.P.: Jesteśmy zainteresowani wydarzeniem markowym, festiwalem, który będzie odbywał się co roku w Czerniowcach i co roku będzie przyciągał tu ludzi. Chodzi o festiwal, o którym będzie się pamiętało, na który będzie się czekać. Już po pierwszym festiwalu zyskaliśmy świetny rozgłos w ukraińskich i europejskich mediach, co świadczy o tym, że wydarzenie zdobyło pewien społeczny rozgłos. Ale nie to jest najważniejsze – pojawiły się projekty wydawnicze, stali partnerzy, którzy razem z nami pracują na długotrwałą perspektywę rozwoju festiwalu, pojawiła się stała widownia, wiele osób śledzi nowinki literackie i stronę internetową Meridian Czernowitz, zwracając się do organizatorów z propozycjami coraz to nowych projektów. Bardzo korzystny okazał się tegoroczny dobór autorów do młodej sceny, bardzo popularnym wydarzeniem został „Otwarty mikrofon” – ludzie przyjechali z całego kraju, aby wystąpić. Na każdy festiwal przygotowujemy przekłady znanych i popularnych współczesnych pisarzy z Europy, którzy do tej pory, być może w ogóle nie byli dostępni dla ukraińskich czytelników. Pozyskaliśmy partnerstwo międzynarodowych festiwali poetyckich we Francji, Niemczech, Kolumbii, Kamerunu. Nie czekamy na rezultaty, my na nie pracujemy i otrzymujemy je.
tłumaczenie: Iwona Boruszkowska